Peter Boerman Werf&
‘Leeftijd is maar een getal.’ Wie dat zegt, heeft al een tijdje niet meer gesolliciteerd. Leeftijdsdiscriminatie is immers aan de orde van de dag in vrijwel elk werving- en selectieproces, blijkt uit nieuw onderzoek van WerkLabs en The Mom Project. Maar liefst 3 op de 4 (van de 700) ondervraagde 40-plussers zegt in elk geval op enig moment tijdens de banenjacht als ‘te oud’ te zijn beoordeeld. En dat ook bij bedrijven die juist een inclusieve werkcultuur zeggen te propageren.
En dat terwijl oudere sollicitanten ook nog eens zeggen van alles eraan te doen om dit soort discriminatie te voorkomen. Zo zegt maar liefst 95% dat ze tijdens een sollicitatiegesprek proberen er zo jong mogelijk uit te zien. En ook op hun cv proberen ze niet te oud over te komen, bijvoorbeeld door afstudeerdata te verbloemen, of alleen de laatste jaren aan werkervaring te benoemen.
Leeftijdsdiscriminatie in alle fases
ageism werklabs leeftijdsdiscriminatieHet gevoel van leeftijdsdiscriminatie komt voor in werkelijk alle fases van het recruitmentproces, zo blijkt uit de studie. Dus niet alleen tijdens sollicitatiegesprekken, maar ook al tijdens de fases daarvoor. Zo merkt 67% al in de vacaturetekst dat ze vanwege hun leeftijd niet welkom zijn. Dit gebeurt dan aan de hand van zinnen als ‘een jong team’, ‘grote dynamiek’ of zelfs: ‘We gebruiken de nieuwste technologie’. Dit soort zinnen blijken het meest voor te komen in finance (85%), reclame (84%), en digital-marketing (81%) (en het minst bij zorg en onderwijs). Ook het gebruikte beeldmateriaal lijkt vaak jongeren meer te promoten dan ouderen.
Het beeldmateriaal in recruitment lijkt vaak jongeren te promoten.
Een meerderheid van de respondenten heeft bovendien wel eens meegemaakt dat ze werden afgewezen vanwege ‘gebrek aan cultural fit‘. Ook dit argument is vaak een manier om leeftijdsdiscriminatie te maskeren, aldus de hoofdauteur van de studie, Pam Cohen. ‘Om werkelijk een inclusieve cultuur te verzekeren, moeten bedrijven hun recruitment-materiaal en loopbaanontwikkeling opnieuw tegen het licht houden, en tegelijk managers trainen in onbewuste vooroordelen tegen ouderen.’
Niet zo bekende discriminatie
Veel respondenten merken op dat werkgevers hun ruime ervaring bagatelliseren. Tegelijk benadrukken die werkgevers juist het belang van de nieuwste technologie. ‘Zelfs als respondenten duidelijk maken dat ze volledig geschikt zijn voor de moderne technologische vereisten’, zo meldt het onderzoek. Het vooroordeel blijkt ook nog eens onterecht, want recent onderzoek van Dropbox onder 4.000 IT-medewerkers laat zien dat 55-plussers met evenveel technologie kunnen omgaan als mensen tussen de 18 en 34 jaar. De internationale Cogito Study ging vorig jaar zelfs nog verder. Deze studie toonde aan dat oudere werknemers consistent hoger presteerden dan hun jongere collega’s, en bovendien minder vaak verzuimden.
‘Leeftijdsdiscriminatie is overal, en wordt veel minder ter discussie gesteld dan racisme of seksisme.’
Dat mag allemaal zo zijn, leeftijdsdiscriminatie is desalniettemin nog altijd wijdverbreid. En tegelijk lijkt het minder aandacht te krijgen dan andere vormen van discriminatie op de arbeidsmarkt, zo constateerde de World Health Organization recent nog. ‘Het is overal, en wordt sociaal ‘normaal’ gevonden. Het wordt ook veel minder als maatschappelijk probleem ter discussie gesteld, zoals wel gebeurt met racisme of seksisme.’
Zo heeft meer dan 50% van de WerkLabs-respondenten meegemaakt dat ze hun jaar van afstuderen moesten aangeven, terwijl dat niet relevant voor de functie was. Er is dan ook nog veel werk aan de winkel, ziet Cohen. ‘Er bestaat maar heel weinig HR-beleid dat individuen beschermt tegen leeftijdsdiscriminatie. Dit rapport probeert een startpunt te zijn voor zinvolle discussies hierover.’
Meer over leeftijdsdiscriminatie?
Op donderdag 7 oktober vindt in Utrecht het congres plaats rondom (de tweede editie van) The Experience Award, een prijs die actieve 50-plussers in het zonnetje zet en de meerwaarde van oudere medewerkers benadrukt. Kandidaten nomineren is nog mogelijk.